Wetenschappelijke betekenis | | ACTH is een peptidehormoon dat gesecreteerd wordt door de hypofyse. Het regelt de productie van bijnierschorshormonen.
Cellen in de hypofysevoorkwab secreteren een groot precursormolecule: pro-opio-melano-cortine. Door enzymatische afsplitsing worden hieruit meerdere producten gevormd: (pro-)ACTH, -Melanocyt Stimulerend Hormoon, endorfines,… .
De ACTH-secretie wordt gestimuleerd door de hypothalamus waar, onder invloed van stress, Corticotroop Releasing Hormoon en Vasopressine worden afgescheiden. ACTH verhoogt de aanmaak en de secretie van bijnierschorshormonen: cortisol, aldosterone en androgenen. Cortisol zal bij hogere serumconcentraties via een negatief-feedback mechanisme de ACTH vrijzetting in de hypofyse afremmen. Anderzijds geven lage cortisolspiegels aanleiding tot ACTH-secretie.
ACTH wordt pulsatiel afgescheiden. Daarnaast is er een diurne variatie met piekwaardes 's morgensvroeg en lagere waarden 's avonds. Bij het Cushing syndroom is er een teveel aan glucocorticoïden. Dit wordt meestal veroorzaakt door een ACTH-overproductie van de hypofyse, ectopische of door hyperplasie of een tumor (=ziekte van Cushing). Bij een corticoïden-overproductie in de bijnier (tumor) wordt de ACTH-productie onderdrukt.
Bij bijnierschorsinsufficiëntie kan het probleem primair in de bijnier zelf liggen (hoog ACTH, ziekte van Addison) of in de hypothalamus (laag ACTH). |